ШАЛКИІЗ ТОЛҒАУЛАРЫНДАҒЫ ЖАУЫНГЕРЛІК РУХ

Авторлар

  • Мұстафа Арслан Памуккале университеті
  • *Дәулет Жалелов Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

DOI:

https://doi.org/10.55808/1999-4214.2023-2.17

Кілт сөздер:

Түйін сөздер: Шалкиіз жырау, жауынгер, рух, жаугер, жорық жыршысы, жыраулар поэзиясы, хандық дәуір әдебиеті.

Аңдатпа

Бұл туралы Андатпа. Жыраулар поэзиясы уақиғат өтекен сайын көп кешікпей мен құндызды артуда. Терендеген сайын сананда ойлар жаңғырығып, жаңашылдықтармен толығады. Шығармашылығың синкреттилик пен ой сабақтастық уакытпен біркелкі жанданды.

Зерттеу мақalada Шалкиіз Тіленшіұлының толғауларындағы жауынгерлік рухтың көрінісі, уақытпен сабақтастығы, San қырлылығы қарасырылады. Tolғаулардың өн бойында кездесетін сөздерге жан-жақты талadaулар жасалып, әдеби тұрғыдан бірнеше бөліктерге бөлінеді. Жауынгерлік рухтың көрінісі және толғаудағы сипаты мен мәні анықталады. Зерттеу мақalada басқа to halықтардың әдебиетіндегі жауынгерлік рухпен байлынысы to тақырыптың кеңінен ашылуы үшін қолданылады. Жыраулар арасындағы ой мен тақырып үндестігі де баяндалады. Жауынгерлік рух байқалатын толғауларға әдеби талдаулар мен салыстырулар жасалады. Шалкиіз шығармашылығындағы еrecшелік те сөз қолданысындағы туралық пен нақтылық та сөзге тиек болады. Жыраулар поэзиясындағы жауынгерлік рухтың көрінісі мен толғаулардағы қаһarmandar бейнесі кеңінен талданады. Толғаудағы кейіпкерлер мен автордың азаматтық көзқарасы басшылыққа алынады. Tolғауларындағы syncrettілік, оның ішінде жауынгерлік, батырлық, қайsarлық туралы айтылатын үзінділердің түпкі өзекті мағынасы анықталып, ғалымдардың пікірімен дәлелденеді. Жалпы алғанда, жыраулардың San қырлы өнері мен жаугерлік кезеңде жауынгерлік рухты қалыптасыруда атқарған еңbeckтерін зерттеп, түсіну құнды.

Авторлар жайлы мәлімет

Мұстафа Арслан, Памуккале университеті

философия докторы (PhD), профессор

*Дәулет Жалелов, Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

– PhD докторант

Downloads

Жарияланды

2023-09-14

Журналдың саны

Бөлім

Әдебиеттану